Stadsopera Trijn

In het kader van de Maand van de Geschiedenis en met het destijds nog te schrijven libretto voor de Stadsopera Trijn in het achterhoofd maakte ik een tijd geleden een hedendaagse versie van het ‘bekende’ 17e eeuwse schilderij van Trijn van Leemput. Deze ook in haar eigen stad toen nog niet echt bekende Utrechtse Kenau, leidde in 1577 een oproer van vrouwen, dat naar Kasteel Vredenburg optrok om eigenhandig de afbraak van deze dwangburcht te bewerkstelligen. Later, veel later, verschenen op de fundamenten ervan TivoliVredenburg en winkelcentrum Hoog Catharijne. Ieder jaar omhangt de Utrechtse carnavalsvereniging haar standbeeld aan de Oudegracht met bloemen.

CARNAVAL ROND HET MUZIEKPALEIS


Je neemt je feestelijke dolk uit de schede
en dolt mij, Spanjool, dreigt me daarmede

den beck te veeghen -als bij meisjesgenade
voor twee volwassenen. Het is benauwd zo

onder enen vrouw te liggen, die oude kledij
kan beter uit. Trijn, oh Trijn van Leemput,

bijkans vergeten, maar van node gemist:
die eerste steen was geen probleem, zo losgewrikt

met je pikhouweel, er volgden er nog
veel, van allerlei gebouwen, totdat eeuwen

later alles hier tot stilstand kwam en er enkel
een brakke vlakte liggen bleef bij die laatste schil,

die toch ooit eens weer spil moet worden van alles
wat opklinken wil in zo’n paleis. Ufjes, oh Ufjes,

standhoudend vrouwenleger van de stad, ruk op,
lallend in polonaise, met wagens vol bloemen,

en dan bij Vredenburg linksaf de leemput in:
schrik alle eksters op en schik de bloemen

een voor een tot nieuwe steen, verander die put
in een bed voor lange nachten met een vrouw.

CU in 2030 Trijn! Wat moet het heerlijk zijn,
om dan en daar weer te ontwaken onder jou


Ruben van Gogh
(geschreven tijdens de verbouwing van TivoliVredenburg)

Libretto Stadsopera Trijn

De afgelopen periode werkte ik aan een libretto voor een opera over Trijn van Leemput, in juni 2022 op te voeren in, jawel, de grote zaal van TivoliVredenburg. (Situationeel met recht een locatie-opera te noemen.) Afbeeldingen van het oorspronkelijke schilderij kende ik al, maar een tijd geleden zag ik het in het echt bij de tentoonstelling De Ommuurde Stad in het Centraal Museum, en ik werd getroffen door de sprankelende kleuren ervan — en maakte de basisfoto met mijn smartphone.

Toen ik later op Facebook de ironische opmerking las dat het misschien tijd was Hoog Catharijne af te breken dacht ik: ik ken de aangewezen persoon om deze klus te klaren, Trijn van Leemput. Dus voorzien van wat hedendaagse elementen en overwegingen laat ik haar in Reinventing Trijn van Leemput de klus klaren: de afbraak van de dwangburcht van het consumentisme.

Ruben van Gogh

Interesse? Neem vrijblijvend contact met me op.