Nijhoff’s Werkspoor

NIJHOFF'S WERKSPOOR

Ik had in Utrecht al die brug gezien
en ook de trein, waarmee ik toen naar Bommel
ging voor dat gedicht. Ik zag ze bovendien
ontstaan uit het gigantische gerommel,

gedonder en gesis van vloeibaar staal,
dat, gloeiend uit een mal, de eigen vormen
nog krijgen moest, door het met hels kabaal
geklonken worden volgens vaste normen.

Nu is het stil, maar tussen glazen muren
gaan ijle lijnen naar een overzij.
Het zindert, zonder herrie voor de buren.

Het spoor komt van een digitale lei,
het reizen gaat vanzelf, valt niet te sturen,
brengt me naar Bommel, en dan de brug voorbij.

Ruben van Gogh
2013

Wie als eenling van de pen moet leven, moet zorgen dat eigen bedachte, uitgezette initiatieven als een boemerang in de vorm van een opdracht terugkeren. Zo zag ik mij in 2012 met een groot probleem geconfronteerd. Op een trap staande, in Huis aan de Werf in Utrecht, dacht ik: “Er moet een Utrechtse industrieel erfgoed-opera komen.” Niet zo’n handige gedachte als je die bedenkt tijdens het opheffings-afscheidsfeest van Yo Opera, op dat moment de mij enige bekende potentiële producent in Utrecht voor een dergelijk initiatief.

Koren-opera

Het was ook nog eens tijdens het begin van de anti-cultuur bezuinigingsperiode. Dat leidde bij mij tot de vraag: hoe krijg je het grootse van opera voor elkaar, zonder de grootse kosten die normaliter met zo’n productie gemoeid zijn? Het gevonden antwoord was: Utrechtse koren vragen om in ruil voor een voor hen op maat geschreven koorstuk te vragen dat stuk in te studeren en uit te komen voeren. Honderden uitvoerenden → honderden bezoekers. Community art zonder dat ik wist dat het community art was. Maar nog steeds had ik geen producerende partij, enkel een intussen iets verder ontwikkeld idee: de Werkspoor Korenopera, waarbij Utrechtse koren opkomst en ondergang van Werkspoor Utrecht zouden bezingen.

In 2013 werd ik gevraagd om tijdens een borrel voor een groepje architecten en stedenbouwkundigen in het Werkspoorgebied een voordracht te verzorgen. Dit leek mij een goede gelegenheid te lobbyen voor mijn operaplannen — een libretto had ik nog niet, maar een speciaal gedicht over Werkspoor Utrecht leek me wel gepast. Tijdens die borrel ontmoette ik de heren van de Urban do-tank Expodium, die in het Werkspoorgebied onderzoek deden naar hoe kunst in te zetten bij stedelijke gebiedsontwikkeling, zij wilden de opera produceren. En via deze lange omweg keerde de boemerang uiteindelijk bij me terug.

Ruben van Gogh

Probeer ook eens Pedestrial Poetry: stadswandelingen met voordracht. In dit geval ongeveer 1,5 u wandelen door het Werkspoor Kwartier Utrecht, waarbij ik op passende plekken fragmenten uit mijn Werkspoor opera’s voordraag. Zin in een cultureel uitje? Laat het weten en wandel mee. Lees hier de gegevens.

Interesse? Neem vrijblijvend contact met me op.